Miếu Bà Chúa Xứ An Giang

Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam là một trong những công trình tôn giáo, văn hóa tôn nghiêm. Và tín ngưỡng lâu đời tại mảnh đất An Giang của Việt Nam. Cùng Phong Cách Việt Travel tìm hiểu về Chùa Bà Châu Đốc An nhé.

Địa điểm Miếu Bà Chúa Xứ

Tọa lạc ngay dưới chân núi Sam thuộc phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Án ngữ ngay cửa ngõ vào vùng Thất Sơn, đây là địa danh ẩn chứa nhiều điều kỳ bí. Ngôi chùa ở núi Sam Châu Đốc này là một trong những di tích lịch sử. Kiến trúc và tâm linh quan trọng cần được bảo tồn và phát triển.

Tượng Bà cao khoảng 1m65, theo nhà khảo cổ học người Pháp Malleret đến nghiên cứu vào năm 1941, tượng Bà thuộc loại tượng thần Visnu, tạc dáng người ngồi nghĩ ngợi quý phái vương giả. Chất lượng bằng đá son, có giá trị nghệ thuật cao, có thể được tạc vào cuối thế kỷ VI.

Miếu thờ Bà Chúa Xứ núi Sam vẫn là nét văn hoá tâm linh tín ngưỡng thiêng liêng

Theo một số nghiên cứu khác, tượng Bà là pho tượng Phật đàn ông của người Khmer, bị bỏ quên lâu đời trên đỉnh núi Sam. Người Việt đưa tượng vào miếu, điểm tô lại trở thành Bà Chúa Xứ quyền thế. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, tượng Bà Chúa Xứ vẫn là còn là điều bí ẩn.

Giai thoại bí ẩn của Miếu Bà Chúa Xứ

Những năm 1820, Quân Xiên hay qua nước ta quấy nhiễu và cướp bóc. Khi giặc đến, người dân lại phải đưa nhau đi trốn trên núi lánh nạn. Một hôm, chúng gặp tượng Bà, lấy dây buộc lại rồi dùng đòn khiêng xuống núi để mang về nước. Như khi vừa khiêng được một đoạn đường ngắn, tượng Bà bỗng dưng nặng trĩu. Không thể nào nhấc lên tiếp được. Một trên giặc tức giận đã đập vào cốt tượng làm gãy một phần cánh bay bên trái. Ngay tức khắc hắn bị Bà trừng phạt.

Khách thập phương đổ về rất đông mỗi khi Châu Đốc tổ chức lễ Vía Bà

Nhân gian truyền miệng nhau rằng vị trí đặt tượng bà hiện nay cũng do Bà chọn. Khoảng 200 năm trước, Bà thường hiện về xưng là Bà Chúa Xứ, bảo dân làng khiêng mình xuống núi lập miếu thờ cúng. Bà sẽ phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Tuy nhiên, dù mấy chục thanh niên trai tráng hò nhau gắng sức vẫn không lay chuyển nổi tượng Bà.

Vào mỗi dịp Tết đến, Miếu Bà Chúa Xứ đông đảo người dân địa phương và khách thập phương

Sau đó qua miệng bà “cô Đồng” bảo chỉ cần 9 cô gái đồng trinh lên khiêng xuống. Đúng thật 9 cô gái đồng trinh khiêng tượng Bà đi xuống một cách nhẹ nhàng. Nhưng đến chân núi thì tượng. Bà bất ngờ nặng trịch không thể đi nữa. Người dân nghĩ Bà chọn nơi đây để an vị ở đây và đã lập miếu tôn thờ.

Kiến trúc Miếu Bà Chúa Xứ

Miếu có kiến trúc dạng chữ “quốc”, hình khối tháp dạng như hoa sen đang nở. Mái tam cấp ba tầng lầu được lợp bằng ngói đại ống màu xanh ngọc bích đẹp mắt, góc mái thì vút cao như mũi thuyền đang lướt sóng.

Góc mái vút cao như mũi thuyền đang lướt sóng

Bên trong miếu thì lại được thiết kế và trang trí mang đậm nét nghệ thuật Ấn Độ. Các cánh cửa miếu được các nghệ nhân chạm trổ, điêu khắc tinh xảo. Tượng Bà được người dân đặt ở giữa chính điện, xung quanh đó còn có bàn thờ Hội đồng ở phía trước, Tiền hiền và Hậu hiền thì đặt hai bên.

Thời điểm thích hợp đi Miếu Bà Chúa Xứ

Nếu không thích đông đúc, bạn nên đi vào các thời điểm ngoài ngày lễ. Chùa thường đông nhất vào khoảng thời gian đầu năm. Đây là lúc người Việt thường có thói quen đi chùa đầu năm lấy lộc. Nổi bật là lễ hội vía bà chúa Xứ vào ngày 22 đến 27/4 âm lịch.

Lễ hội ở Miếu Bà được tổ chức vô cùng long trọng

• Lễ “tắm Bà” được cử hành vào lúc 0 giờ đêm 23 rạng 24 tháng 4 âm lịch.– Lễ “thỉnh sắc” tức rước sắc và bài vị Thoại Ngọc Hầu cùng hai phu nhân từ Sơn lăng về miếu bà, được cử hành lúc 15 giờ chiều ngày 24.– Lễ túc yết và Lễ xây chầu: Lễ “túc yết” là lễ dâng lễ vật (lễ vật chính là con heo trắng) và tiến hành nghi thức cúng Bà, lúc 0 giờ khuya đêm 25 rạng 26. Ngay sau đó, là “Lễ xây chầu” mở đầu cho việc hát bộ (còn gọi là hát bội hay hát tuồng).
• Lễ chánh tế được cử hành vào 4 giờ sáng ngày 27.
• Lễ hồi sắc được cử hành lúc 16 giờ chiều cùng ngày, ngay sau khi Lễ chánh tế kết thúc. Đây là lễ đem sắc và bài vị Thoại Ngọc Hầu cùng hai phu nhân về lại Sơn lăng.

Lễ vật cúng Bà chúa xứ Châu Đốc

Lễ vật đi chùa Bà Châu Đốc gồm có mâm trái cây ngũ quả, hoa, hương, đèn cầy, hũ gạo, hũ muối, trà, rượu, bánh kẹo, trầu cau, xôi chè, bánh bao, heo quay nguyên con. Trong số các đồ cúng này thì heo quay nguyên con là lễ vật trang trọng, đặc biệt được số đông người hành lễ dùng để dâng cúng.

Những đồ vật của Bà được bày trí vô cùng cẩn thận

Theo như phong tục thì heo quay dùng để cúng sẽ phải có một con dao cắm ở ngay sống lưng. Khi sắm lễ đi chùa Bà Châu Đốc, những đồ như bánh kẹo, hoa quả, hương,… dễ mang theo thì bạn nên chuẩn bị ở nhà.

Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam vang danh khắp vùng không chỉ bởi sự tâm linh mà còn bởi ý nghĩa lịch sử to lớn. Từ những di tích vật thể đến những giai thoại được truyền miệng từ đời này sang đời khác đều gắn với những sự kiện lịch sử hào hùng của dân tộc. Hãy du lịch An Giang, đến với Châu Đốc và ghé thăm miếu Bà để cảm nhận được vẻ đẹp tâm linh và ý nghĩa lịch sử này nhé.

MrsGu